08.06.2016

Толығырақ

Мәжіліс 2015 жылғы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есептерді мақұлдап, Сенатқа жолдады

Бүгін Мәжіліс Спикері Бақтықожа Ізмұхамбетовтің төрағалығымен Палатаның жалпы отырысы өтіп, онда халық қалаулылары Үкімет пен Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің2015 жылғы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есептерін мақұлдап, Сенатқа жолдады.

Мәжілістің Қаржы және бюджет комитетінің қорытынды құжатына сүйенсек, 2015 жылы жалпы ішкі өнімнің өсімі 1,2 пайызды құраған, инфляция 13,6 пайызға жетіп, азық-түлік емес тауарлардың бағалары – 22,6, азық-түлік тауарларының бағалары –10,9, ақылы қызметтер 8,1 пайызға өскен.

Республикалық бюджеттің кірістері 6 137 млрд. теңгені немесе жылдық жоспардың 105,7 пайызын, ал шығындар бойынша атқарылуы 99,8 %-ды немесе 6 789,8 млрд. теңгені құраған. Алайда, жылдың қорытындысы бойынша бюджетте шамамен 16 миллиард теңге игерілмей қалған.

Талқылау барысында Мәжілістің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті салықтық және кедендік әкімшілендіруді тиімді жүзеге асырудың жеткіліксіздігін, сондай-ақ бюджеттік бағдарламалардың жекелеген әкімшілерінің бюджет қаражатының тиімсіз пайдаланылуына жол беретіндігін алға тартса, Әлеуметтік-мәдени даму, Экология және табиғат пайдалану комитеттері Үкіметке нормативтік-құқықтық базаны тұрақты жетілдіруді қамтамасыз ету, білім беру, денсаулық сақтау, еңбек және халықты әлеуметтік қорғау салаларындағы бағдарламалардың нәтижелілігін бағалау жөнінде шаралар қабылдау, әлеуметтік саланың барлық бағыттары бойынша тиістілік нормативтері мен желі нормативтерін әзірлеу, нысаналы индикаторлар мен көрсеткіштердің негізділігіне талдау жүргізу, қаржыны басқару сапасы мен түпкілікті нәтиже үшін лауазымды тұлғалардың қатаң жауаптылығын күшейту, көрсеткіштерді арттыру бойынша бюджет қаражатын игеруге бюджеттік бағдарламалардың тікелей нәтижелері жетістіктерінің арақатынасын қамтамасыз ету, қаржылық тәртіптің сақталуын, бюджет заңнамасы мен мемлекеттік сатып алу туралы заңнаманы бұзушылықтарға жол берілмеуін қамтамасыз ету жөніндегі шаралар қабылдау, қаржылық бақылау органдарының анықталған бұзушылықтарды жою және оларға бұдан былай жол бермеу жөніндегі қаулылары мен ұсынымдарының уақтылы әрі толық орындалуын қамтамасыз ету, іске асырылатын мемлекеттік бағдарламалардың іс-шараларына уақтылы мониторинг пен бағалауды жүргізу, республикалық бюджеттің игерілмеген қаражат көлемін азайту жөніндегі жұмысты жалғастыру, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметін мемлекеттік бюджетті толықтыруда олардың тиімділігін арттыру мақсатында бағалау тәсілдерін көздеу, бюджет процесін қалыптастыру және іске асыру саласындағы талаптарды арттыру және осы саладағы заңнаманы бұзғаны үшін жауаптылықты қатаңдату, инвестициялық жобаларды жоспарлау сапасына және олардың уақтылы іске асырылуына бақылауды күшейту сынды ұсыныстарын жеткізген.

Еліміздің Қаржы министрі Бақыт Сұлтанов республикалық бюджеттің атқарылуын егжей-тегжейлі баяндай келіп, талқылау барысында Мәжіліс депутаттарының перспективалы мәселелерге айрықша көңіл бөлгенін, барлық ұсыныстардың толық назарға алынатындығын атап өтті.

Сондай-ақ, жалпы отырыста Жер кодексінің кейбір нормаларының қолданысын және «Қазақстан Республикасының Жер кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 2 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының қолданысқа енгізілуін тоқтата тұру туралы» Заң жобасы бойынша қорытынды әзірлеу мерзімі тағайындалды. Сонымен қатар, Мәжіліс Ауғанстанмен Азаматтық қорғаныс, төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою саласындағы ынтымақтастық туралы үкіметаралық келісімді ратификациялау туралы заң жобасын жұмысқа қабылдады.

Осы күні халық қалаулылары Мәжіліс Бюросының шешімімен қабылданған Парламент Мәжілісі Төрағасының ұсынысы бойынша Константин Плотников пен Халида Қамбарованы Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің мүшесі ретінде тағайындады. Ұсыныс Қазақстан Республикасы Конституциясының 58-бабының 7) тармақшасына сәйкес енгізілген. Айта кетейік, Константин Плотников 2011 жылдан бастап бүгінгі уақытқа дейін Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің мүшесі болып қызмет етіп келген(мерзімінің аяқталауына байланысты қайта тағайындау). Ал, Халида Қамбарова Есеп комитетінде 2010 жылғы сәуірден бастап жұмыс істеген, тағайындауға дейін Жоспарлау, талдау және есептілік бөлімі меңгерушісінің лауазымын атқарған.

ҚР Парламенті Мәжілісі Аппаратының Баспасөз қызметі

27.05.2016

Толығырақ

2016 жылғы 27 мамырда Астанада Шанхай ынтымақтастық ұйымына (ШЫҰ) мүше мемлекеттердің жоғары қаржы бақылау органдары басшыларының үшінші кездесуі өтті

Іс-шараға Қытай Халық Республикасы, Қырғыз Республикасы, Қазақстан Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжікстан Республикасы, Өзбекстан Республикасы жоғары қаржы бақылау (мемлекеттік аудит) органдарының бірінші басшылары және өкілдері қатысты.

Қазақстан Республикасының Сыртқы істе министрі Ерлан Ыдырысов құттықтау сөз сөйледі.

Кездесуге қатысушылар экономиканың тұрақсыздығы мен жаһандық тәуекелдер жағдайларында мемлекеттік аудитті жүргізудіңтиімділігін арттыру проблемаларын талқылады. Мемлекеттік қаржылық бақылау (аудит) саласындағы өзекті мәселелер және ынтымақтастықтың перспективасыжөнінде пікірлермен сындарлы алмасу өтті.

Кездесуге қатысушылар алдында сөйлеген сөзіндеЕсеп комитетінің Төрағасы Қозыкөрпеш Жаңбыршин Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың тапсырмасы бойынша 2016 жылдан бастап мемлекеттік аудитке көшу жұмыстары жүргізіліп жатқанын, оның негізгі міндеті тек қаржылық бұзушылықтарды анықтау ғана емес, сонымен қатар олардың туындау себептерін айқындау және алдын алу екенін атап өтті.

«Қалыптасқан экономикалық ахуал және ресурстардың шектеулігі жағдайларында мемлекеттік аудит органдары бюджет қаражатын пайдалану тиімділігін арттыруға барынша жәрдемдесулері тиіс. Осыған байланысты, біздің елдеріміздің мемлекеттік аудит және қаржылық бақылауының жоғары органдарының күш-жігерін біріктіру – ШЫҰ қызметінің маңызды бағыттарының бірі», – деді ол.

Қазақстаннның Есеп комитеті Төрағасының айтуынша, жоғары қаржы бақылау (мемлекеттік аудит) органдарының ШЫҰ шеңберіндегі өзара іс-қимылы аудиторлық іс-шаралар жүргізу, практикалық тәжірибемен және біліммен еркін және ашық алмасу, жаңа сын-тегеуріндерге ден қоюдың барынша өнімді әдістерін әзірлеу және мемлекеттік аудиттің нәтижелілігін арттыру жолымен әлеуетті өрістетуге және кәсібиліктің өсуіне жәрдемдесетін болады.

ҚХР Бас аудиторы Лю Цзяи алдыңғы кезеңде ШЫҰ-ғамүше мемлекеттердің жоғары қаржы бақылау органдарының өзара іс-қимылытуралы есепті баяндама жасады.

Сондай-ақ Қырғызстан Есеп палатасының Төрағасы Улукбек Марипов, Ресей Есеп палатасының аудиторы Александр Жданьков, Тәжікстан Есеп палатасының Төрағасы Дилмурод Ашурбек және Өзбекстан Есеп палатасы Төрағасының орынбасары Кахрамон Акмалов баяндама жасады.

Кездесудің қорытындысыбойыншаШЫҰ-ғамүше мемлекеттердің ЖҚБО ынтымақтастығы шеңберінде 2016-2017 жылдарға арналғанІс шаралар жоспары, Бірлескен мәлімдеме және хаттама қабылданды.

Атап айтқанда, Бірлескен мәлімдеменің мәтінінде кездесудің қатысушылары мемлекеттік аудиттің ең өзекті мәселелері бойынша семинарлар, конференциялар және басқа іс шаралар өткізу жолымен өзара іс-қимылды одан әрі нығайту жәнетереңдетуге көмек көрсетугениет білдіргені келтірілген. ШЫҰ-ғамүшемемлекеттердің жоғары қаржы бақылау (аудит) органдары басшыларының келесі кездесуі2018 жылы Қырғыз Республикасында өтетіні туралы шешім қабылданды.

Анықтамалық:
ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің жоғары қаржы бақылау органдары (ЖҚБО) басшыларының бірінші кездесуі 2010 жылғы 26 шілдеде Мәскеуде, екінші кездесуі 2012 жылғы 23-24 сәуірде Шанхайда (ҚХР) өтті.

ШЫҰ – Қазақстан, Қытай, Қырғызстан, Ресей, Тәжікстан және Өзбекстан көшбасшылары 2001 жылы құрған, тұрақты жұмыс істейтін үкіметаралық халықаралық ұйым.

ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер арасындағы өзара сенімділікті, достық пен тату көршілікті нығайту, өңірдегі бейбітшілікті, қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтау, жаңа сын-тегеуріндер мен қауіп-қатерлерге бірлескен іс-қимыл жасау, түрлі салалардағы тиімді және өзара пайдалы ынтымақтастықты ынталандыру, ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің экономикалық өсуіне, әлеуметтік және мәдени дамуына жәрдемдесу мақсатында құрылды.

Есеп комитетінің баспасөз қызметі

12.05.2016

Толығырақ

Есеп комитетінің мүшесі Айгүл Мұхаметкәрімнің басшылығындағы Есеп комитетінің делегациясы Швецияның жоғары мемлекеттік аудит органына (Ұлттық аудит офисі) жұмыс сапарымен барып қайтты

Сапар барысында Швецияның бас аудиторы Маргарета Абергпен кездесу өтті. Жұмысты ұйымдастыру және жоспарлау, мемлекеттік аудит жүргізу, бұзушылықтарды алдын алу және анықталған кемшіліктерді жою жөнінде тиісті ұсынымдар әзірлеу мәселелері талқыланды.
Жоғары мемлекеттік аудит органдарының халықаралық стандарттарына сәйкес тиімділік және қаржылық есептілік аудитін жүргізу мәселелері бойынша білім және тәжірибені сындарлы алмасу жүзеге асырылды.

Есеп комитетінің делегациясы мемлекеттік аудиторлардың біліктілігін арттыру және оларды сертификаттау, құқық қорғау органдарымен және сыртқы аудит органдарымен өзара іс-қимыл жасау тәжірибесімен танысты.

Қазақстанның Есеп комитетінің мүшесі Айгүл Мұхаметкәрім қаржылық есептілік аудитін және тиімділік аудитін жүргізу, сондай-ақ ISSAI халықаралық стандарттарын енгізу мәселелері бойынша Есеп комитетінің қызметкерлерін оқыту үшін Швецияның сарапшыларын тартудың Қазақстан мен Швеция жоғары мемлекеттік аудит органдарының өзара іс-қимылының басты бағыты болуы мүмкін екенін атап өтті. Айгүл Мұхаметкәрім түсіндіргендей, бұл Қазақстанда мемлекеттік аудиторларды сертификаттаудың тәуелсіз жүйесін енгізуге байланысты өте өзекті болып отыр.

Сондай-ақ, делегация Швеция Парламентіне (Риксдаг) сапармен барып қайтты, сапар барысында Парламентінің Қаржы және бюджет комитетінің басшылығымен кездесу өткізіліп, Ұлттық аудит офисінің Парламентпен өзара іс-қимылының шведтік тәжірибесі, сондай-ақ қызмет және жүргізілген аудит нәтижелері туралы жылдық есепті дайындау және Парламентке ұсыну мәселелері талқыланды.

Тараптар сапар соңында Қазақстан мен Швеция жоғары мемлекеттік аудит органдарының арасындағы екі жақты өзара іс-қимылдың екіжақты негізде де, халықаралық ұйымдар қызметінің шеңберінде де одан әрі нығаюына сенім білдірді.

Ұлттық аудит офисі (ҰАО) – Швецияның жоғары мемлекеттік аудит органы, Швеция Парламентіне есеп береді, Парламент 7 жыл мерзімге тағайындайтын үш бас аудитор басқарады.

ҰОА қызметінің негізгі бағыттары – қаржылық есептілік, тиімділік және республикалық бюджеттің шоғырландырылған қаржылық есептілігі аудиттері.

Есеп комитетінің баспасөз қызметі

03.05.2016

Толығырақ

Төраға Қозыкөрпеш Жаңбыршиннің басшылық етуімен Есеп комитетінің делегациясы Жапонияның жоғары мемлекеттік аудит органына (Аудиторлар палатасына) жұмыс сапарымен барып қайтты

Сапар барысында Аудиторлар палатасының Президенті Терухико Кавато мырзамен кездесу өтті. Есеп комитетінің делегациясы Жапонияның жоғары мемлекеттік аудит органы қызметінің негізгі бағыттарымен танысты. Аудиторлар палатасының өкілдері жұмысты ұйымдастыру мен жоспарлау, бюджет қаражатының пайдаланылу тиімділігіне аудит жүргізу, аудиторлық іс-шаралардың сапа бақылауы бойынша қызықтыратын сұрақтарға жауап берді.

Қозыкөрпеш Жаңбыршин қазіргі уақытта Қазақстанда қаржылық бақылау жүйесінің мемлекеттік аудитке көшуі жүзеге асырылып жатқанын атап өтті. Ол: «Осыған байланысты, Аудиторлар палатасы қызметінің мемлекеттік аудитті жүргізу және аудиторлардың кәсіби деңгейін арттыру мәселелеріндегі көпжылдық тәжірибесі біздің ерекше қызығушылығымызды туғызады», - деп баса атап кетті.

Атап айтқанда, Есеп комитетінің Төрағасы Қазақстанда мемлекеттік аудиторларды сертификаттаудың тәуелсіз жүйесінің енгізіліп жатқанын хабардар етті. «Біз мемлекеттік аудитке көшу жағдайында Есеп комитеті қызметкерлерінің біліктілігін арттыру мәселелеріне ерекеше мән береміз. Сондықтан, Жапонияның Аудиторлар палатасы ұйымдастыратын, соның ішінде ИНСТОСАИ және АЗОСАИ – халықаралық аудиторлық ұйымдарының шеңберіндегі түрлі оқыту бағдарламаларына мамандарымыздың қатысуы, кадрлық әлеуетімізді күшейтуге сөзсіз оң ықпал етеді. Сондай-ақ, Қазақстанда тренингтерді, семинарларды өткізу үшін Аудиторлар палатасының мамандарын тарту біздің ведомстволарымыздың өзара іс-қимылының перспективалық бағыты бола алады», - деп атап өтті Есеп комитетінің Төрағасы.
Бұдан басқа, Қозыкөрпеш Жаңбыршин Терухико Кавато мырзаны Қазақстанның жоғары мемлекеттік аудит органына жұмыс сапарымен келіп қайтуға шақырды.

Терухико Кавато мырза өз тарапынан бұл шақыруды ризашылықпен қабылдап, практикалық тәжірибе алмасудан бастап, екі елдің экономикалық ынтымақтастығының өзекті мәселелері бойынша қатар аудиторлық іс-шараларды өткізуге дейін - ведомствоаралық өзара іс-қимылды жандандыруға дайын екендігін білдірді.

Тараптар кездесу соңында Қазақстан мен Жапонияның жоғары мемлекеттік аудит органдарының арасындағы екі жақты өзара іс-қимылдың одан әрі нығаюына сенім білдірді.

Жапонияның Аудиторлар палатасы – Жапонияның жоғары мемлекеттік аудит органы, 1869 жылы құрылған. Жапонияның Аудиторлар палатасының құрамында аудиторлық комиссиялар және Бас Атқарушылық Басқарма бар.

Жапонияның Аудиторларпалатасының Президентін комиссарлардың арасындағы дауыс беру негізінде Үкімет тағайындайды. Президент Жапонияның жоғары мемлекеттік аудит органының атынан өкілдік етіп, аудиторлық комиссияларының отырыстарында төрағалық етеді.

Есеп комитетінің баспасөз қызметі

22.04.2016

Толығырақ

Есеп комитетінде «Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы» Заңның нормаларын түсіндіру мәселелері бойынша дөңгелек үстел өтті

Дөңгелек үстелдің жұмысына Қаржы министрлігінің, «Атамекен»ҰКП, «Самұрық-Қазына»ҰӘҚ» АҚ», «Бәйтерек»ҰБХ» АҚ», «ҚазАгро»ҰБХ» АҚ», сондай-ақ «ҚР Аудиторлар палатасы», «Қазақстанның Аудиторлар одағы» және «Аудиторлар коллегиясы» кәсібиаудиторлық ұйымдарының өкілдері қатысты.

Есеп комитетінің Төрағасы Қозыкөрпеш Жаңбыршиннің кіріспе сөзінде іс-шараның мақсаты – мемлекеттік қаржылық бақылау жүйесінің мемлекеттік аудитке көшуін таныстыру рәсімі, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнама жаңалықтарын түсіндіру, Есеп комитетінің Қазақстанда мемлекеттік аудит жүйесінің құрылуы мен дамуындағы қызметі мен рөлін жария ету екенін атап өтті.

Дөңгелек үстелдің модераторы Есеп комитетінің мүшесі Айгүл Мұхаметкәрім болды.

Іс-шара барысында сыртқы және ішкі мемлекеттік аудит органдарында мемлекеттік аудитті енгізу мәселелері қаралды, олардың негізгі міндеттері талқыланды.

«Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы» Заңның қабылдануына байланысты күшіне енген жаңалықтарға, атап айтқанда, квазимемлекеттік сектор субъектілеріне арнайы мақсаттағы аудит жүргізу мәселелеріне ерекше назар аударылды.

Квазимемлекеттік сектордың барлық субъектілерін қамту үшін Есеп комитеті ресурстарының жетіспеушілігіне байланысты, бюджет қаражатын пайдалану аудитін (арнайы мақсаттағы аудитті) жеке аудиторлық компаниялардың жүргізетіні атап өтілді. Есеп комитеті өз тарапынан аудиторлық ұйымдардың арнайы мақсаттағы аудитінің нәтижелеріне бақылау жүргізетін болады.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүйесі қызметкерлерінің біліктілігін арттыру, сертификатталған мемлекеттік аудиторлар пулын қалыптастыру мәселелері талқыланды.

Мәселен, дөңгелек үстелге қатысушылардың көзқарастары бойынша «Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы» Заңға сәйкес мемлекеттік аудиторларды сертификаттау жүйесін енгізу тексерушілердің кәсіби деңгейін және мемлекеттік аудит органдарының қызметкерлеріне қойылатын біліктілік талаптарын арттыруға мүмкіндік береді.

Сертификаттың білімді растап, Мемлекеттік аудиторларды сертификаттау жөніндегі ұлттық комиссияның оң қорытындысы алынғаннан кейін берілетіні атап өтілді. 2016 жыл ішінде Ұлттық комиссия мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының екі мыңға жуық қызметкерлеріне сертификаттау жүргізеді деп жоспарлануда.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының Бірыңғай ақпараттық дерекқорын құру мәселелері қаралды. Дерекқор мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау органдарының, қадағалау және өзге де мемлекеттік органдар арасында ақпарат алмасу, сондай-ақ электронды мемлекеттік аудит жүргізу мақсатында қалыптастырылатыны атап көрсетілді. Бірыңғай дерекқорды пайдалану аудиторлық процестердің ашықтығын қамтамасыз етеді, жүргізілген аудиторлық іс-шаралардың нәтижелерін жүйелендіруге және талдауға, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін айтарлықтай төмендетуге мүмкіндік береді.

Есеп комитетінің баспасөз қызметі