27 қазан күні Парламент Мәжілісінің жалпы отырысы өтті

• 

Толығырақ

Палата Спикері Н. Нығматулиннің төрағалығымен өткен жалпы отырыста Мәжіліс Адам құқықтары жөніндегі уәкіл туралы заң жобасын бірінші оқылымда, сондай-ақ жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы жаңа заң жобаларын мақұлдады.

Парламентарийлер Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл қызметінің мәселелері жөніндегі заңнамалық түзетулерді, оның ішінде «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодекске және Салық кодексіне заңнамалық деңгейде Омбудсменнің құқықтық мәртебесін, оның қызметінің қағидаттары мен кепілдіктерін, сондай-ақ адам мен азаматтың бұзылған құқықтарын қалпына келтіру жөніндегі құзыретті айқындау мақсатында әзірледі.

Уәкіл лауазымы сайланатын негізде бес жыл мерзімге тағайындалады. Омбудсмен өз қызметі кезеңінде оқытушылық, ғылыми немесе өзге де шығармашылық қызметті қоспағанда, саяси қызметпен айналыса алмайды, мемлекеттік қызметте бола алмайды, басқа да ақы төленетін қызметпен айналыса алмайды.

Уәкілдің қызметіне Тәуелсіздік, жауапкершілік және бейтараптылық мақсатында оның қол сұғылмаушылығына, оның ішінде сот тәртібімен қолданылатын қылмыстық немесе әкімшілік жауаптылыққа тартуға, оның қызметіне араласуға және заңда көзделмеген қандай да бір функцияларды жүктеуге жол бермеуге, сондай-ақ оның өз өкілеттіктерін жүзеге асыруына кедергі келтіру мақсатында қандай да бір нысанда ықпал етуге қатысты кепілдіктер жазылады.

Шағымды қарау нәтижелері бойынша қабылданған шешімге байланысты уәкіл мемлекеттік органдарға, жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдарына, лауазымды адамдарға бұзылған құқықтарды қалпына келтіру үшін қабылдануы тиіс шараларға қатысты ұсынымдар жібере алады. Бұдан басқа, Омбудсмен уәкілетті мемлекеттік органдарға немесе лауазымды адамдарға адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын бұзған адамға қатысты тәртіптік немесе әкімшілік іс жүргізу не қылмыстық іс қозғау туралы өтінішхатпен жүгіне алады.

Өкілеттіктерге сондай-ақ мемлекеттік органның, жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару органдарының, лауазымды адамдардың, мемлекеттік қызметшілердің шешімдерімен немесе әрекеттерімен (әрекетсіздігімен) бұзылған шектелмеген тұлғалар тобының құқықтары мен бостандықтарын қорғау үшін талап арызбен сотқа жүгіну мүмкіндігі жатқызылған. Бұл ретте уәкіл жіберетін талап қою Қазақстанның салық заңнамасына сәйкес мемлекеттік баждан босатылады.

Бұдан басқа, уәкіл заң шығару бастамасы құқығы субъектілеріне Қазақстан Республикасының заңнамасына түзетулер енгізу туралы ұсыныстармен өтініш жасай алады, өтінішті тікелей Президентке, Парламент Палаталарына немесе үкіметке жібере алады. Заң жобасында сондай-ақ өңірдегі уәкіл өкілінің мәртебесі мен қызметі бекітіледі.

Бірінші оқылымда Мәжіліс депутаттары «Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы» заң жобасын, сондай-ақ оған ілеспе түзетулерді мақұлдады. Заң жобасында жануарларға күтім жасау саласындағы құқықтық реттеудің негізгі қағидаты жануарларға адамгершілікпен қарау болып табылады, оның өлшемдері жалпы қабылданған этикалық құндылықтар шеңберіндегі жануарлар мен адамның әл-ауқаты болып табылады.

Барлық бұқаралық ақпарат құралдарында жануарларға қатыгездікпен қарауды насихаттауға тыйым салынады, сондай-ақ мұндай насихаттың кез келген нысандарына тыйым салынады. Заң жобасының новеллаларының бірі үй жануарларын есепке алу, сондай-ақ иесі ауысқан жағдайда оларды қайта есепке алу болып табылады. Әзірге өңірлер бөлінісінде жұмыс істейтін үй жануарларын сәйкестендіру базасын құру жоспарлануда.

Жануарларға қатыгездікпен қарағаны үшін қылмыстық жауапкершілікті күшейту көзделеді, ол үшін Қылмыстық кодекстің 316-бабына қажетті түзетулер енгізіледі. Бұдан басқа, «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодекске жануарларға қатыгездік көрсеткені, жануарларға қарау саласындағы заңнаманы бұзғаны, ауыл шаруашылығы жануарларын жаю қағидаларын бұзғаны, иттер мен мысықтарды асырау және серуендету қағидаларын, қаңғыбас иттер мен мысықтарды аулау және жою қағидаларын бұзғаны үшін әкімшілік жауаптылық көзделетін түзетулер енгізіледі.

Жалпы отырыста Мәжіліс депутаттары мемлекеттік сатып алу, жер қойнауын пайдаланушылар мен табиғи монополиялар субъектілерінің сатып алуы, байланыс, автомобиль көлігі және қорғаныс мәселелері бойынша түзетулерді қамтитын заң жобасына Сенат толықтыруларын қарады.

Сондай-ақ Палата бейінді комитеттерге жаңа заң жобалары бойынша қорытындылар дайындау мерзімдерін белгіледі. Мәжіліске түскендердің арасында «Қазақстан Республикасындағы халықаралық шарттар туралы» Заңға енгізілген өзгерістер, сондай-ақ Салық Кодексі мен оны қолданысқа енгізу туралы Заңға енгізілген түзетулер бар.
Отырыс соңында Мәжіліс депутаттары мемлекеттік органдар басшыларына депутаттық сауалдар жолдады. Олар: М.Раманқұлов, Е.Абақанов, Б.Дүйсембинов, Е.Жаңбыршин, Ғ.Елеуов.

Дереккөз: https://www.parlam.kz/kk/mazhilis/news-details/id49038/1/1