Астанада Жоғары аудиторлық палата қызметін дәрежесі бойынша тең тексерудің бірінші отырысы өтті

• 

Толығырақ

2024 жылы Литва, Португалия және Түркияның үш тәуелсіз аудит органдарының өкілдерінен құралған жоғары аудит органдарының (ЖАО) тобы Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы (ҚР ЖАП) қызметінің жағдайы бойынша тең тексеру жүргізуді жоспарлауда. 3-6 қазанда Астанада оның бірінші отырысы өтті, оған жоғары аудиторлық палатаның төрағасы Наталья Годунова, Литва ұлттық аудит Кеңсесінің бас аудиторы Миндааугас Мацияускас мырза, Түрік шоттар сотының Президенті Метин Йенер мырза және Португалия Сотының Вице-президенті Антонио Мартинас мырза қатысты.

Наталья Годунованың айтуынша, дәрежесі бойынша тең тексеру – ИНТОСАИ халықаралық жоғары аудит органдары ұйымының стандарттарының бірі, оған сәйкес тең тексеру жоғары аудит органын тәуелсіз бағалау болып табылады. Оны тек ерікті және сенімгерлік негізде дәрежесі бойынша тең институттар ғана жүзеге асырады, бұл процестің сапасы мен анықтығын қамтамасыз етеді. «Бұл тексеруді жүргізу ұлттық және жаһандық деңгейде мемлекеттік аудитті дамыту үшін біздің елдеріміздің тағы да бірлесіп жұмыс істеуге дайын екендігін көрсетеді», – деп атап өтті ол.

Түстен кейін ҚР ЖАП-тың ҚР Президентінің Әкімшілігімен және Парламентпен өзара іс-қимылы мәселелері жөніндегі кеңес өтті. Оның жұмысына Қазақстан Республикасы Парламенті Сенаты Төрағасының орынбасары Ольга Перепечина, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Қаржы және бюджет комитетінің төрағасы Мәди Тәкиев, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Әлеуметтік-экономикалық саясат бөлімінің меңгерушісі Айдын Құлсейітов қатысты.

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің басшысы Олжас Бектенов отырысқа қатысушыларға арналған құттықтау сөзінде: «Жоғары аудиторлық палатаны дәрежесі бойынша тең тексеру қазақстандық аудит жүйесін дамытуға қосымша серпін береді», – деп ерекше атап өтті.

Өз кезегінде Наталья Годунова бірқатар маңызды конституциялық реформалар туралы айтты. Олардың қатарында Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетін Жоғары аудиторлық палата етіп қайта құру, ЖАП құзыретін кеңейту, қаржылық тәуелсіздікті қамтамасыз ету және басқалар бар.

Бақылаушы органдардың функцияларын, міндеттері мен құзыреттерін құқықтық реттеу – тексерулер жүргізу кезінде дербестіктің, тәуелсіздік пен объективтіліктің басты шарты. Сондықтан объективті түрде жоғары аудит органының құқықтық мәртебесін заңнамалық тұрғыдан бекіту қажет. Метин Йенер мырзаның айтуынша, бұл ЖAO қызметін жетілдіру үшін маңызы зор. «Егер ол (заң) аудиторлық қызметтің жұмысын жақсартуды қамтамасыз етсе және оның әлеуетін барынша іске асыруға, барлық деңгейлерде мемлекеттік қаржылық бақылауды жетілдіруге мүмкіндік берсе, онда оны әзірлеу қажеттілігі негізделген», – деді ол.

Литваның ЖAO басшысы да осындай пікірде. «Конституциямен салыстырғанда өзгерістер мен толықтырулар енгізуге болатын бір заңда барлығы егжей-тегжейлі жазылған кезде неғұрлым ыңғайлы және түсінікті», – деп атап өтті Миндааугас Мацияускас мырза. Тәуелсіздік алғаннан кейін Литвада аудиттер халықаралық стандарттарға сәйкес жүргізіледі. 2020 жылы Литвада мемлекеттік бақылау туралы заңға өзгерістер енгізілді, бұл аудиторлардың жұмысын ұйымдастыруды реттеп, олардың есептілігін арттырды.

Бірінші отырыс шеңберінде 2024 жылдың соңына дейін жалғасатын ЖАО бірлескен жұмысының басталуын белгілеген дәреже бойынша тең тексеру жөніндегі өзара түсіністік туралы Меморандумға қол қою рәсімі өтті.

ЖАП өткізген іс-шара – негізгі және тең тексеру жоспарының бірінші кезеңінің бір бөлігі.

Жоғары аудиторлық палатаның баспасөз қызметі

Дереккөз – https://www.gov.kz/memleket/entities/esep/press/news/details/631622?lang=kk